سابقه این علم به دهه هفتاد میلادی برمی گردد. نقطه شروع و شکل گیری این علم در روسیه شوروی بود. زمانی که برای اولین بار دوبوروف و کارنوا واژه علم سنجی را به کار بردند. آنها علم سنجی را به عنوان اندازه گیری فرایند انفورماتیک تعریف کردند. اولین تجزیه و تحلیل آماری نوشته های علمی را به کول(Cole)، ایلز(Ealse)  و هولم(Hulme) نسبت می دهند که برای اولین بار از مقالات علمی منتشر شده به عنوان ملاکی برای مقایسه تولید علمی کشورهای مختلف استفاده کردند. در همان زمان افرادی نظیر لوتکا(Lotka)،‌ برادفورد(Bradford)، زیف(Zipf) به منظور بررسی توزیع انتشارات برحسب مولفین و نشریات،‌مدل های نظری وی‍ژه ایی ارائه دادند. با وجود فعالیت های بسیار در حوزه این علم، تا سال 1969 میلادی حیطه ،‌ اهداف و تکنیک های علم سنجی هنوز مشخص نشده بود. در همان زمان بود که نالیموف(Nalimov)،‌ مولچنکو (Mulchenko) رشته های فرعی علم سنجی و دامنه کار آن را تعیین کردند. انتشار مجله بین المللی علم سنجی در سال 1978 میلادی به وسیله تیبور براون هم گام مهمی در جهت شناخت و توسعه جهانی این علم بود. این مجله توسط انتشاراتElsevier در آمستردام منتشر گردید و آکادمی علوم مجارستان در بوداپست (که فعال ترین انجمن علمی در این حوزه به شمار می رفت) مرتبأ مقالاتی در زمینه علم سنجی در آن به چاپ می رساند. این مقالات به همراه مطالبی که نالیموف منتشر می نمود، به پرورش و شکل گیری این علم نوپا کمک فراوانی کرد.

"تولید علم" نخستین بار در ایران در سال 1365 در دانشگاه تهران مطرح شد. در سال 73-1372 این مسأله به صورت جدی‌تری مورد بحث قرار گرفت. پیشنهاد تأسیس دفتری اختصاصی در وزارت فرهنگ و آموزش عالی جهت پرداختن به مسائل علم‌سنجی بارها مطرح شد اما متأسفانه گام‌های مؤثری در این زمینه برداشته نشد. دانشگاه تهران بود برای اولین بار اعلام کرد؛ به نویسندگانی که مقالات آنها در مجلات بین‌المللی چاپ شود، جوایز قابل توجهی اهدا خواهد کرد. در سال 1379 بحث تولید علم در معاونت پژوهشی وزارت علوم تحقیقات و فناوری، با تأسیس گروه علم‌سنجی در «مرکز تحقیقات سیاست‌ علمی کشور» به شکل سازمان یافته‌تری دنبال شد. به مقالات معتبر بین‌المللی مبالغ مالی قابل توجهی تعلق گرفت و برخی دانشگاه‌ها داشتن مقالۀ معتبر بین‌المللی را پیش‌شرط ارتقای شغلی اعضای هیأت علمی مطرح کردند.

  درباره ی واحد علم سنجی دانشگاه شهید چمران اهواز 

اولین جلسه مرکز علم سنجی دانشگاه شهید چمران اهواز ، مهر ماه سال 1394 در محل کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه با حضور اعضاء کمیته ی علم سنجی آغاز به کار نمود. این مرکز که زیر نظر معاونت محترم پژوهشی و ریاست کتابخانه مرکزی اداره می گردد، بر آن است تا از طریق بررسی و ارزشیابی مستمر تولیدات علمی دانشگاه، مراکز تحقیقاتی و سایر واحدهای تابعه، در راستای ارتقا کمی و کیفی تولیدات علمی و اعتلای جایگاه علمی دانشگاه و کشور گام بردارد. جهت رسیدن به اهداف فوق،  مقرر گردید از هر دانشکده،  افرادی به عنوان رابط کمیته علم سنجی جهت انجام امور مربوط به دانشکده ها انتخاب گردند.

علم سنجی دانش اندازه گیری و تحلیل علم است که به سنجش تولیدات علمی پژوهشگران و سازمان ها در قالب متغیرهای کمی می پردازد.

اندازه‌گیری کمی مؤلفه‌های تولید علم، علم‌سنجی با مدارک علمی تک تک نویسندگان، مؤسسه‌های علمی، مجله‌های علمی و اوضاع ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی علم در ارتباط است و با جنبه‌های کمی افراد، گروه‌ها، موضوع‌ها و پدیده‌ها در علم و روابط آنها با یکدیگر سر و کار دارد.
مطالعۀ غیر مستقیم قواعد حاکم بر نظام مبادلۀ افکار و اطلاعات علمی و فراهم آوری اطلاعات درباره ساختار دانش و چگونگی ارتباطات آن.
علم سنجی قادر است به توازن میان بودجه و هزینه‌های جاری اقتصادی کمک کند و کارایی تحقیقات را افزایش دهد.
هدف علم‌سنجی     مدیریت مؤثر علم

اهداف:

این واحد بر آن است تا از طریق بررسی و ارزشیابی مستمر تولیدات علمی دانشگاه، مراکز تحقیقاتی و سایر واحدهای تابعه، در راستای ارتقاء کمی و کیفی تولیدات علمی و اعتلای جایگاه علمی دانشگاه و کشور گام بردارد.

شرح وظایف واحد علم سنجی دانشگاه شهید چمران 

1. ارشیابی دانشگاه و مراکر وابسته

    رصد دوره ای عملکرد علمی و پژوهشی دانشگاه در پایگاههای ملی و بین المللی

• مقایسه روند تولید علم دانشگاه نسبت به روند دانشگاه های مشابه در سطح ملی
  تعیین نسبت مقالات دانشگاه اعضای هیأت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی
  بررسی شاخص های کیفی مولفه های تولید علم (استنادات، H-index و  ...) در پایگاه‌های اطلاعاتی مختلف
  پایش رتبه دانشگاه در نظام های رتبه بندی دانشگاهی ملی و بین المللی مختلف و تعیین میزان افزایش یا کاهش شاخص‌ها
  تهیه گزارش از برونداد علمی دانشگاه و ارائه به مسئولین دانشگاه، وزارت متبوع و سایر دستگاه‌های ذیربط
  ارائه ی مشاوره‌های لازم به مسئولین دانشگاه به منظور ارتقاء رتبه دانشگاه در نظام‌های رتبه بندی بر اساس شاخص‌های آنها
  ترسیم نقشه تولیدات علمی دانشگاه براساس تحلیل موضوعی تولیدات
  ترسیم نقشه تولیدات علمی
  ترسیم نقشه همکاری‌های علمی دانشگاه در سال‌های مختلف بر اساس مؤلفه‌های نویسنده، دانشکده و دانشگاه
  ارزیابی ارتباط صنعت و دانشگاه بر اساس همکاری‌های علمی در تولید مقالات
  مقایسه اعضاء گروه‌های آموزشی دانشگاه از لحاظ میزان شاخص‌های علم سنجی در پایگاه‌های اطلاعاتی

(WEB OF SCIENCE ,SCOPUS GOOGLE SCHOLAR)

2. ارزشیابی مجلات علمی داخلی و خارجی

پایش اعتبار مجلات داخلی و خارجی مورد درخواست پژوهشگران دانشگاه

تهیه و اعلام جدیدترین اطلاعات مربوط به مجلات نمایه شده در ISI و شاخصهای IF و MIF حوزه های موضوعی آنها.

• تهیه و اعلام جدیدترین اطلاعات مربوط به مجلات نمایه شده در SCOPUS و شاخص‌های SNIP, SJR و IPP آنها.
  ارائه لیست روزآمد مجلات ایرانی نمایه شده در پایگاههای معتبر (SCOPUS, ISI, … )
• ارائه لیست روزآمد مجلات علمی-پژوهشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری.
• بررسی مداوم مجلات علمی دانشگاه بر اساس شاخص‌های علم سنجی و ارائه 
• مشاوره‌های لازم جهت ارتقای سطح کیفی آنها.
•  

• 3. ارزشیابی پژوهشگران

ارزیابی و معرفی اعضای هیأت علمی، دانشجویان و پژوهشگران فعال دانشگاه‌ها در زمینه انتشار مقالات به معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه و سایر سازمان‌ها در سطح استان و کشور به منظور معرفی در هفته پژوهش و سایر مناسبت‌های علمی مانند جشنواره‌ها.

• استخراج شاخص‌های علم سنجی (تعداد مقالات، استنادات، Hindex، ...) مورد درخواست پژوهشگران از نمایه نامه های معتبر ملی و بین المللی.
  مشاوره حضوری و غیر حضوری به مراجعین در خصوص امور پژوهشی، شاخص‌های علم سنجی و سایر امور مربوطه.
  برگزاری کارگاه‌های توانمندسازی پژوهشی (شامل مباحث پایگاه‌های اطلاعاتی و علم سنجی) اعضای هیأت علمی و کارمندان مراکز تحقیقاتی.